อาสาสมัครคืออะไร อยากเป็นอาสาสมัครต้องทำอย่างไรบ้าง

คำว่า อาสาสมัคร ที่เคยได้ยินกันมานานแล้ว คนทั่วไปมักจะรู้แค่ว่า อาสาสมัคร คือ การอาสามาทำงาน เป็นใครก็ได้ที่มีจิตอาสา แต่แท้จริงแล้วอาสาสมัครมีรายละเอียดที่มากกว่านั้น เพราะการทำงานอาสา เป็นงานที่ทุกคนทำด้วยความเต็มใจ ที่อยากจะช่วยเหลือประชาชนและสังคม อีกทั้งงานอาสาก็มีหลายรูปแบบ แต่ละงานก็จะมีคุณสมบัติของอาสาสมัคร รวมถึงขอบเขตของการอาสาที่แตกต่างกัน 

อาสาสมัครคืออะไร

อาสาสมัคร คือ ผู้ที่พร้อมทำงานเพื่อช่วยเหลือประชาชนและสังคมส่วนรวม งานที่ทำด้วยใจและไม่ถูกบังคับ การทำงานอาสา เป็นการทำงานที่ไม่คาดหวังสิ่งตอบแทนหรือผลประโยชน์ เรียกได้ว่า เป็นการทำงานเพื่อสังคมส่วนรวมโดยแท้จริง

การมีอาสาสมัครถือเป็นเรื่องที่ดี เพราะงานอาสาสมัคร คือ งานที่ทุกคนร่วมใจกันลงมือทำ อีกทั้งงาน อาสาสมัครแต่ละงาน เป็นการทำงาน เพื่อดูแล พัฒนา แก้ปัญหาและป้องกัน ซึ่งเป็นสิ่งที่ทำแล้วไม่ได้มีผู้รับเพียงแค่คนเดียว แต่ผู้รับยังหมายถึงสังคมส่วนรวมทั้งหมดอีกด้วย 

คุณสมบัติของอาสาสมัคร

• การทำงานอาสา ควรเลือกทำงานด้วยความสมัครใจ ไม่ใช่จากการบังคับ
• มีความรับผิดชอบต่อตนเองและสังคมส่วนรวม
• ไม่หวังผลประโยชน์หรือสิ่งตอบแทนจากการทำงานอาสา
• มีความปรารถนาดี จิตใจที่เอื้อเฟื้อ เห็นอกเห็นใจผู้อื่น
• มีความอดทนและความเสียสละ

รูปแบบของอาสาสมัคร

รูปแบบของอาสาสมัคร แบ่งออกได้เป็น 2 กลุ่ม คือ อาสาสมัครทั่วไป และอาสาสมัครพนักงาน จะทำงานกับ องค์กร โครงการเพื่อสังคม มูลนิธิ และสมาคม เรียกโดยรวมว่าองค์กรไม่แสวงหาผลกำไรหรือองค์กรสาธารณประโยชน์ โดยลักษณะการทำงานอาสา ​​​​​​​มีดังนี้

• อาสาสมัครทั่วไป (Volunteer)

อาสาสมัครทั่วไป คือ งานที่ใครๆ ก็สมัครได้ สามารถเลือกสมัครจากความชอบ ความสนใจ และเป็นงานที่ทำร่วมกับองค์กร หน่วยงานต่างๆ ทั้งรัฐ เอกชน อิสระ ฯลฯ เช่น NGO เป็นต้น การทำงานเช่นนี้จะไม่มีค่าตอบแทนหรือผลประโยชน์ แต่สิ่งที่ได้ตอบแทนกลับมาในการทำงานอาสา คือ ความสุขใจ โดยมีองค์กรระดับประเทศที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ สภากาชาดไทย มูลนิธิอาสาสมัครเพื่อสังคม และระดับนานาชาติ ได้แก่ เอฟเอชไอ (Family Health International) และกรีนพีซ (Green Peace) เป็นต้น

• อาสาสมัครพนักงาน (Corporate Volunteer) 

อาสาสมัครพนักงาน คือ งานรูปแบบองค์กรหรือที่เรียกว่า CSR โดยการทำงานเป็นการจัดกิจกรรมงานอาสาเพื่อสังคม จัดขึ้นโดยไม่หวังผลตอบแทน แต่จัดขึ้นเพื่อคืนกำไรให้สังคม องค์กรที่มี CSR ได้แก่ เซ็นทรัลกรุ๊ป, บริษัท พีทีที โกลบอล เคมิคอล จำกัด (มหาชน) และโรงพยาบาลบำรุงราษฎร์ อินเตอร์เนชันแนล เป็นต้น

รวมโครงการและองค์กรที่รับอาสาสมัคร 

CHEEWID เองก็เป็นแพลตฟอร์มที่เปิดพื้นที่ให้อาสาได้เข้ามาเจอกับโครงการและโครงการได้เข้ามาเจอกับอาสา ซึ่งงานจะเน้นไปที่การอาสาแบบทั่วไป การทำงานอาสาจะสามารถเลือกได้ตามด้านต่างๆ ที่เกี่ยวข้องและเป็นประเด็นสำคัญของไทยได้ดังนี้

1. อาสาสมัครด้านการศึกษา

อาสาสมัครด้านการศึกษา คือ การทำงานเพื่อช่วยเหลือสังคมในด้านการศึกษา ให้ทุกคนได้เข้าถึงโอกาสการศึกษาได้มากขึ้นและมีโอกาสในการเรียนรู้สิ่งใหม่ๆ จากทั้งในและนอกตำราเรียน

• Inskru 

Inskru เป็นพื้นที่ที่ให้คุณครูมาแบ่งปันไอเดียการสอนหรือพูดคุยเกี่ยวกับอาชีพของคุณครู รวมถึงมีการจัดงาน PLC day หรือครูปล่อยของ จัดขึ้นประมาณ 2-3 เดือนต่อครั้ง เป็นงานที่คุณครูอาสาแต่ละคนจะนำไอเดียการเรียน การสอนมาแชร์ร่วมกัน

ช่องทางติดต่อ

Website: https://new.inskru.com/idea-library/

FB Page: Inskru -พื้นที่แบ่งปันไอเดียการสอน

เบอร์โทรติดต่อ: 085-977-0646

• Teach for Thailand

Teach for Thailand สนับสนุนให้เด็กรุ่นใหม่ที่จบการศึกษาในระดับปริญญาตรีได้ทดลองเป็นครูในโรงเรียน เป็นระยะเวลา 2 ปี การเป็นอาสาจะมีค่าตอบแทน โดยจะมีรอบการสมัครที่ไม่เหมือนกัน ซึ่งสามารถติดตามเพิ่มเติมได้ที่เว็บไซต์เลย

ช่องทางติดต่อ

Website: https://www.teachforthailand.org/

FB Page: Teach For Thailand

เบอร์โทรติดต่อ: 02-064-3919

• มูลนิธิโรงเรียนวันเสาร์ (Saturday School)

โรงเรียนวันเสาร์ เป็นพื้นที่การศึกษาที่สอนวิชานอกตำราเรียน มีวิชาที่หลากหลายตามความสนใจของเด็กๆ พร้อมครูผู้สอนที่เป็นครูอาสา เปิดให้เรียนฟรีในวันเสาร์ การเปิดรับครูอาสาและทีมอาสาจะมีการเปิดรับเรื่อยๆ ซึ่งสามารถติดตามได้ที่เว็บไซต์และเฟสบุ๊คของมูลนิธิ

ช่องทางติดต่อ

Website: https://www.saturday-school.org/

FB Page: Saturday School

เบอร์โทรติดต่อ: 080-536-3506

2. อาสาสมัครด้านการบริการเพื่อชุมชนและสังคม

อาสาสมัครด้านบริการเพื่อชุมชนและสังคม คือ การทำงานเพื่อช่วยเหลือและพัฒนาสังคม เพื่อให้ความเป็นอยู่ของประชาชนและสังคมดีมากยิ่งขึ้น

• มูลนิธิอาสาสมัครเพื่อสังคม (Thai Volunteer Service)

มูลนิธิอาสาสมัครเพื่อสังคม เป็นมูลนิธิเพื่อเยาวชนคนรุ่นใหม่ โดยการส่งเสริมและสนับสนุนในเรื่องของศักยภาพ เพื่อพัฒนาทักษะ ความคิด ส่งเสริมความเข้าใจเรื่องงานอาสาให้กับคนรุ่นใหม่ ในการทำงานอาสาสามารถเลือกสมัครทำงานอาสาตามที่ตนเองสนใจได้ 

ช่องทางติดต่อ

Website: https://thaivolunteer.org/

FB Page: มูลนิธิอาสาสมัครเพื่อสังคม-Thai Volunteer Service 

เบอร์โทรติดต่อ: 02-691-0437-9

• มูลนิธิอิสรชน (Issarachon Foundation)

มูลนิธิอิสรชน มีโครงการเพื่อฟื้นฟู เยียวยา และให้ความช่วยเหลือคนไร้บ้าน ให้ความช่วยเหลือในเรื่องของอาหาร การรักษา และการได้รับสวัสดิการขั้นพื้นฐาน ซึ่งมีทั้งการบริจาคเป็นสิ่งของและการทำงานอาสา

ช่องทางติดต่อ

Website: https://www.issarachonfound.com/

FB Page: มูลนิธิอิสรชน

เบอร์โทรติดต่อ: 092-865-6651

• Generation Thailand

Generation Thailand โครงการที่มีหลักสูตรการศึกษาเพื่อเตรียมความพร้อมและจัดหางานให้กับผู้เรียน โดยมีหลักสูตร ผู้ดูแลผู้สูงอายุมืออาชีพและโครงการนักพัฒนาซอฟต์แวร์ นอกจากหลักสูตรการเรียนแล้ว ก็ยังมีการเปิดรับสมัครสำหรับคนที่สนใจมาเป็นอาสาสมัครอีกเช่นกัน

ช่องทางติดต่อ

Website: https://thailand.generation.org/

FB Page: Generation Thailand – เจเนเรชั่น ประเทศไทย

3. อาสาสมัครด้านการช่วยเหลือสัตว์

งานอาสาสมัครด้านช่วยเหลือสัตว์ คือ งานที่เกี่ยวข้องกับสัตว์โดยตรง การทำงานอาสาจะเป็นการช่วยเหลือดูแลสัตว์ต่างๆ และการสมัครเป็นอาสาสมัครช่วยเหลือสัตว์กับองค์กรบางแห่งก็ไม่จำเป็นต้องมีความเกี่ยวข้องกับการทำงานด้านนี้ก็ได้ เพียงขอแค่มีใจอยากที่จะช่วยเหลือ ก็สามารถทำได้เช่นกัน

• มูลนิธิช้างปันน้ำใจสู่ชาวดอย (The Care Project Foundation)

มูลนิธิช้างปันน้ำใจสู่ชาวดอย เป็นโครงการเพื่อสวัสดิภาพของช้างไทย และการอนุรักษ์ช้างไทย มีกิจกรรมส่งเสริม รวมถึงให้ความรู้เกี่ยวกับช้างไทย เพื่อลดปัญหาความขัดแย้งระหว่างคนและช้าง ซึ่งเหล่าอาสาจะได้ทำงานร่วมกับชุมชนด้วย โดยมีการเปิดรับอาสาเรื่อยๆ หากใครสนใจก็สามารถ ดูข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่เว็บไซต์ของโครงการ

ช่องทางติดต่อ
Website: https://www.thecareprojectfoundation.org/
FB Page: The Care Project Foundation – มูลนิธิ ช้างปันน้ำใจสู่ชาวดอย
เบอร์โทรติดต่อ:064-565-3611

• มูลนิธิเพื่อสุนัขในซอย (Soi Dog Foundation)

มูลนิธิเพื่อสุนัขในซอย คือมูลนิธิที่จัดตั้งขึ้นเพื่อให้สุนัขและแมวจรจัดมีชีวิตที่ดีขึ้น โดยทางมูลนิธิฯ จะมีการช่วยเหลือสัตว์ที่เจ็บป่วย พิการ และถูกทอดทิ้ง มีการให้ความช่วยเหลือ ดูแล รักษา เช่น ทำหมัน ฉีดวัคซีน รวมถึงให้พักในศูนย์พักพิง ซึ่งทางมูลนิธิมีการเปิดรับอาสาอยู่ตลอด หากใครสนใจก็สามารถเข้าร่วมเป็นอาสาได้

ช่องทางติดต่อ

Website: https://www.soidog.org/th

FB Page: มูลนิธิเพื่อสุนัขในซอย, ประเทศไทย (Soi Dog – in Thai)

เบอร์โทรติดต่อ: 061-174-7396

• Love Wildlife Foundation

Love Wildlife เป็นมูลนิธิอนุรักษ์สัตว์ป่าที่ทำงานเพื่อช่วยเหลือ ปกป้อง และดูแลสัตว์ป่าจากการถูกกักขังหรือการถูกทำร้าย ที่นอกจากจะช่วยเหลือดูแล ก็ยังมีการให้ความรู้แก่สวนสัตว์ โรงเรียน และองค์กรด้วยเช่นกัน เป็นความรู้ที่เกี่ยวกับระบบนิเวศสัตว์ป่าและท้องทะเล สำหรับการเปิดรับอาสา สามารถดูข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่เว็บไซต์และเพจของมูลนิธิ

ช่องทางติดต่อ

• Website: http://lovewildlife.org/
• FB Page: Love Wildlife
• เบอร์โทรติดต่อ: 084-977-2747

4. อาสาสมัครด้านการอนุรักษ์ธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม

 อาสาสมัครด้านการอนุรักษ์โลก ธรรมชาติ และสิ่งแวดล้อม เป็นการทำงานอาสาเกี่ยวกับการปกป้องดูแลระบบนิเวศทางธรรมชาติ ไม่ว่าจะเป็นพืชหรือสัตว์ก็ตาม เพื่อให้ทุกคนได้ตระหนักถึงความสำคัญของธรรมชาติ

• Scholars of Sustenance Thailand 

Scholars of Sustenance Thailand จัดการปริมาณอาหารส่วนเกิน โดยการสร้างเครือข่ายผู้บริจาคกับกลุ่มโรงแรม ร้านอาหาร และซูเปอร์มาร์เก็ต เพื่อนำอาหารส่วนเกินที่ยังมีคุณภาพดีไปส่งต่อให้ชุมชนที่ขาดแคลนอาหารหรือคนที่ช่วยเหลือตัวเองไม่ได้ หากใครสนใจร่วมเป็นอาสา ก็ดูข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่เว็บไซต์ และเพจของมูลนิธิ

ช่องทางติดต่อ

Website: https://www.scholarsofsustenance.org/

FB Page: Scholars of Sustenance Thailand – SOS Thailand

เบอร์โทรติดต่อ: 062-675-0004

• ค่ายเยาวชนเชียงดาว 

ค่ายเยาวชนเชียงดาว เป็นค่ายที่มีแหล่งการเรียนรู้มากมายกับธรรมชาติ ปลูกฝังเยาวชนคนรุ่นใหม่ให้ใส่ใจกับการอนุรักษ์ป่ามากขึ้น ด้วยการปลูกจิตสำนึกในการช่วยดูแล ฟื้นฟูธรรมชาติให้กลับมาสมบูรณ์ ในการเปิดรับอาสา ดูรายละเอียดเพิ่มเติมได้เลยที่เพจ

ช่องทางติดต่อ

FB Page: ค่ายเยาวชนเชียงดาว Chiang Dao Youth Camp

เบอร์โทรติดต่อ: 081-992-6031

• กลุ่มใบไม้ 

กลุ่มใบไม้เป็นการรวมตัวของคนรุ่นใหม่ จนก่อเกิดเป็นกลุ่มจิตอาสาในการดูแลธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม โดยเริ่มจากการเรียนรู้และลงมือทำ เพื่อการอนุรักษ์ธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ไปจนถึงช่วยกันสร้างสรรค์สิ่งดีๆ 

ช่องทางติดต่อ

FB Page: กลุ่มใบไม้

เบอร์โทรติดต่อ: 089-234-0947

5. อาสาสมัครด้านนันทนาการ

อาสาสมัครด้านนันทนาการ คือ งานอาสาที่มีรูปแบบการทำงานคล้ายด้านการศึกษา แต่จะเพิ่มกิจกรรมเข้ามาด้วย ซึ่งกิจกรรมที่จัดขึ้น นอกจากจะช่วยเหลือเด็กๆ และเยาวชน ก็ยังเป็นการช่วยเหลือกลุ่มคนหรือกลุ่มชุมชนอีกด้วย

• มูลนิธิไร้ท์ ทู เพลย์ ประเทศไทย (Right To Play Thailand Foundation) 

Right To Play เป็นโครงการเพื่อเด็กและเยาวชน ทำงานร่วมกับกรมพินิจและคุ้มครองเด็กและเยาวชน  มีกิจกรรมที่ส่งเสริมสุขภาพจิตที่ดี สุขภาพร่างกายที่แข็งแรง และการพัฒนาศักยภาพรอบด้าน อย่างการเล่นและการกีฬา รวมถึงการพัฒนาทักษะชีวิตและทักษะอาชีพ ที่ส่งเสริมให้เยาวชนเตรียมพร้อมเข้าสู่การทำงานจริงได้ การเปิดรับอาสาจะขึ้นอยู่กับแต่ละโครงการย่อยๆ

ช่องทางติดต่อ

Website: https://righttoplay.or.th/

FB Page: Right To Play Thailand

เบอร์โทรติดต่อ: 062-740-3520

• ครูนอกบ้าน (ศูนย์การเรียนไร่ส้มวิทยา มูลนิธิกระจกเงา)

ครูนอกบ้าน เป็นโครงการเพื่อการศึกษาให้กับเด็กๆ ในพื้นที่ห่างไกล เพิ่มโอกาสการเรียนรู้ให้กับเด็กๆ รวมถึงการช่วยพัฒนาชุมชนในพื้นที่ให้มีความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น จะมีการเปิดรับครูอาสาอยู่ตลอด หากใครสนใจ ก็สามารถดูเพิ่มเติมได้ทางเพจได้เลย

ช่องทางติดต่อ

Website: https://www.raisomschool.com/volunteer/

FB Page: ครูนอกบ้าน (ครูนอกบ้าน)

เบอร์โทรติดต่อ: 085-720-8787

6. อาสาสมัครด้านสาธารณสุข

อาสาสมัครด้านสาธารณสุข คือ การทำงานอาสาที่ทำงานร่วมกับชุมชน ทำงานร่วมกับเจ้าหน้าที่ในโรงพยาบาล จะเป็นการทำงานเพื่อช่วยเหลือ ดูแล และให้บริการด้านสุขภาพกับชุมชนในพื้นที่นั่นเอง

• Understand: ห้องนั่งเล่นของหัวใจ

ห้องนั่งเล่นของหัวใจ เป็นพื้นที่ให้คำปรึกษาปัญหาสุขภาพกายและสุขภาพใจ สำหรับคนทุกวัย โดยเน้นไปที่โรคซึมเศร้า มีการให้คำปรึกษา ให้ความรู้ รวมถึงการให้กำลังใจระหว่างกัน สำหรับการเข้าร่วมเป็นอาสาหรือการเข้าร่วมกิจกรรม สามารถดูเพิ่มเติมที่เพจของโครงการได้เลย

ช่องทางติดต่อ

FB Page: Understand : ห้องนั่งเล่นของหัวใจ

เบอร์โทรติดต่อ: 092-263-8919

นอกจากนี้ ยังมีอีกหลากหลายโครงการ ติดตามได้ที่เว็บไซต์ของเราและงานอาสาอีกมากมายตามแพลตฟอร์มที่รวบรวมงานอาสาอื่นๆ เช่น ธนาคารจิตอาสา เครือข่ายจิตอาสา และมูลนิธิกระจกเงา

มุมมองของงานอาสาสมัครในไทย

การทำงานอาสา ถือเป็นอีกหนึ่งทางช่วยเหลือ ในการแก้ปัญหาของสังคมไทย เป็นการทำงานที่เสริมสร้างให้คนเห็นแก่ประโยชน์ของสังคมส่วนรวม ซึ่งการทำงานอาสาเป็นหัวใจขององค์กรไม่แสวงหาผลกำไรและองค์กรต่างๆ เพราะหากไม่มีองค์กรเพื่อสังคมเหล่านี้ ก็คงขาดพลังขับเคลื่อนที่สำคัญที่จะช่วยกันเปลี่ยนแปลงสังคม 

สำหรับสถานะของงานอาสาสมัคร ปัจจุบันมีการยอมรับจากวงกว้างเพิ่มมากขึ้น โดยหน่วยงานต่างๆ ก็มีการส่งบุคลากรที่มีความสามารถเฉพาะทางกับงานนั้นๆ ไปทำงานช่วยเหลือสังคม ทำให้แนวโน้มการทำอาสาสมัครในไทยทั้งจากการส่งบุคลากร และจากการสมัครมาเป็นอาสาสมัครเองมีมากขึ้นเช่นกัน

สรุป

อาสาสมัคร คือ ผู้ที่สมัครที่มีใจอยากจะทำงานเพื่อช่วยเหลือประชาชนและสังคมส่วนรวม ทำโดยไม่หวังสิ่งตอบแทน โดยงานอาสาสมัครเป็นสิ่งที่ใครก็สามารถทำได้ หากคิดว่าตนเองมีคุณสมบัติตรงตามที่โครงการนั้นหรือองค์กรนั้นตั้งไว้ และหากอยากช่วยเหลือโดยตรงในด้านไหน ก็สามารถเลือกหาโครงการหรือองค์กรที่เราสนใจแล้วไปทำได้เลย